Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) Kriterleri sürdürülebilir turizme ilişkin ortak bir an-layış sağlamak adına oluşturulmuştur. Kısaca - “GSTC-D” - olarak da bilinen GSTC Destinasyon Kriterleri, herhangi bir turizm destinasyonunun ulaşmayı amaçlaması gereken minimum seviye-dir. Sürdürülebilirlik kriterleri dört ana konu etrafında düzenlenmiştir:
1. Sürdürülebilir yönetim
2. Sosyal ve ekonomik
3. Kültürel
4. Çevresel
Bu standartlara dahil olan tüm kriterler zorunludur ve sertifika sahibi olabilmek için bu kriterlere uyulması gerekmektedir.
GSTC Kriterleri, tüm sektörlerde sürdürülebilirlik standardının geliştirilmesine ilişkin uluslararası normlar konusunda rehberlik sağladığı kabul edilen bir organ olan ISAEL Alliance’ ın Standard Belirleme koduna uyum sağlama sürecinde geliştirilmiş ve revize edilmiştir.
Kriterler, aşağıda gösterildiği gibi her biri iki veya üç alt bölümden oluşan dört bölümdür:
BÖLÜM A: Sürdürülebilir Yönetim
(a) Yönetim yapısı ve çerçevesi
(b) Paydaş katılımı
(c) Baskı ve değişimin yönetimi
BÖLÜM B: Sosyoekonomik Sürdürülebilirlik
(a) Yerel ekonomik faydaların sağlanması
(b) Sosyal refah ve etkiler
BÖLÜM C: Kültürel Sürdürülebilirlik
(a) Kültürel mirasın korunması
(b) Kültürel alanların ziyareti
BÖLÜM D: Çevresel Sürdürülebilirlik
(a) Doğal mirasın korunması
(b) Kaynak yönetimi
(c) Atık ve emisyon yönetimi
Kriterler, işletmelerin, hükümetlerin ve destinasyonların sosyal, çevresel, kültürel ve ekonomik sürdürülebilirliğe yaklaşmak için başarması gereken maksimum değil minimum değerlerdir. Turizm destinasyonlarının her birinin kendi kültürü, çevresi, gelenekleri ve yasaları olduğundan, Kriterler yerel koşullara uyarlanacak ve belirli konum ve faaliyet için ek kriterlerle desteklenecek şekilde tasarlanmıştır.
• En yüksek sosyal ve çevresel standartlara uyum.
• Sürdürülebilir turizm arayışı içinde olan tüketicilere erişimin artması.
• Sürdürülebilir turizm sunan web siteleri ve acentelerin tercihi olma.
• (Booking.com tarafından desteklenen) Bookdifferent ve GSTC web sitelerine dahil olma.
• Çevrede olumlu etki.
• GSTC logosunu kullanma.
• Daha sürdürülebilir olmak isteyen destinasyonlar için temel esaslar olarak işlev görür
• Tüketicilerin güvenilir ve sürdürülebilir destinasyonları tanımalarına yardımcı olur
• Bilgi medyasının destinasyonların tanınması ve kamuyu destinasyonların sürdürülebilirlikleri hakkında bilgilendirmesi için ortak payda olarak hizmet verir
• Sertifikasyon ve diğer gönüllü destinasyon seviyesi programlarına ve standardlarına geniş çapta kabul gören bir temel sağlamaya yardım eder
• Sürdürülebilir turizm gerekliliklerini geliştirmek için hükümet, hükümet dışı ve özel sektör prog-ramlarına bir başlangıç noktası sunar
• Üniversiteler ve turizm okulları gibi eğitim-öğretim kurumlarına temel esaslar sunar
• Başkalarına harekete geçmeye ilham verecek şekilde liderlik eder
GSTC-D destinasyonlar¹ Için tasarlanmıştır. Kriterler tek bir kuruluşla değil, benzersiz bir şekilde tanımlanabilecek adlandırılmış bir mekanla ilgilidir. Kriterler, hangi kuruluşun kendisinden so-rumlu olabileceğine veya ilgili herhangi bir faaliyetin nasıl veya kim tarafından uygulandığına bakılmaksızın, tarif edilen koşulun o destinasyonla ilgili olmasını gerektirir.
GSTC-D’nin kapsamı, geniş ve çeşitli destinasyonlara uygulanabilirdir. Destinasyonlar dünyanın herhangi bir yerdinde ve herhangi bir tipte (örn. Kentsel, kırsal, dağ, kıyısal ya da karma vb.) ola-bilir. Kriterler büyük destinasyonlar (örn. Büyük şehirler veya bölgeler vb.) ve küçük şehirler (örn. Milli parklar, yerel topluluk kümeleri vb.) ile bağdaştırılabilir.
GSTC-D, her ne kadar bir kuruluşla değil, mekanla (yerle) ilgili olsa da, kriterlerin birçoğu, yine de, destinasyon bünyesinde sürdürülebilir turizme yönelik koordineli bir yaklaşımdan sorumlu bir destinasyon yönetim organizasyonu tarafından yürütülebilir ve uygulanabilir. Böyle bir organizas-yonun varlığı, GSTC-D’nin ilgili kriterlerinde şart koşulmuş olan temel bir gerekliliktir.
Kriterlerden bazıları işletmelere yöneliktir. Bunlar bireysel işletmeler olabileceği gibi tesis, işlet-me ve teşebbüs gibi diğer işletme formları da olabilir. Örneğin sadece oteller veya ücretli turistik cazibe yerleri gibi ticari işletmeleri değil; müzeler, festivaller, kamu binaları ve anıtları içerebilir.
Destinasyon, Dünya Turizm Örgütü’ne (UNWTO) göre şu şekilde tanımlanmıştır: “Ziyaretçilerin içerisinde bir gece geçi-rebileceği, idari ve/veya analitik sınırları tanımlı ya da tanımsız fiziksel bir mekandır. Turizm değer zinciri boyunca ürün ve hizmetlerin, faaliyetlerin ve deneyimlerin ortak bir kümesi (ortak lokasyonu) ve turizmin temel analiz birimidir. Bir desti-nasyon, daha büyük destinasyonlar oluşturmak için ağ oluşturabilir ve çeşitli paydaşları kapsar.”
